SAMİ DEMİRCİOĞLU
Sami Demircioğlu, İbradı türkülerini derleyip dünyaya tanıtan bir halk ozanı. 17 İbradı türküsü derlediğini, 8 – 10 civarında türkünün de sırada olduğunu belirten Sami Demircioğlu, “Dışarıda yaşayan İbradılılar benim türküleri duydukları zaman ağlıyorlar” dedi Birlikte türkü söyleyip oynamanın ata yadigârı bir gelenek olduğunu belirten halk ozanı Sami Demircioğlu, “İbradı’da biz Çekoslovak milli takımı gibiyiz. Milli eğitim müdürü, öğretmen, memur, turizm çalışanı, eşim, yengem, oğlum, kızım; hep beraber çalar, söyler, oynarız” diye konuştu. “Bu kadar küçük bir ilçeden bu kadar çok türkü çıkmasının esbab-ı mucizesi ne olabilir?” diye sorduğumuz Demircioğlu, “İbradı’yı 2 bin 500 nüfuslu bir ilçe olarak düşünmeyin. İbradı yandığı zaman sadece merkezin 25 bin nüfusu varmış. Dünyada yaşayan 1 milyon 700 bin İbradılı var” cevabını verdi.
İbradı türkülerini derleyip, çalıp söylüyorsunuz. Ne zaman derlediniz bu türküleri İbradı türkülerini 1990’lı yıllarda derledim. Bu türküleri TRT Müzik Dairesi başkanı olduğu dönemde Erdem Çalışkan notaya aldı.
Albüm çıkardınız mı? Çıkardık. İlk albümü 1976 yılında yaptım. Daha doğrusu yapmışım. Evde kendi imkânlarımla yaptığım bir kaset bu. O kaseti ben unutmuşum. Antalya’da Şenoğlu Plak vardı. O saklamış. Birkaç yıl önce o getirip bana hediye etti. Daha sonra profesyonel anlamda albüm yaptık. TRT Antalya Radyosu’nda da bizim eserlerimiz çalıp söyleniyor. Antalya Radyosu ortak yayına geçtiği için dünyanın her yerinde bizim türküler dinleniyor. Ben bu yörenin sesiyim. İbradılılar benim türküleri duydukları zaman ağlıyorlar.
Kaç türkü derlediniz? 17 türkü derledim. Hazır 8 – 10 civarında türkü daha var. Bu arada kendi bestelerim de var. Muratpaşa Belediyesi’nin bir kültür hizmeti oldu. Yeni bir çalışma yaptık. Sanıyorum o albüm de bir ay içinde çıkacak.
O albümde neler var? Önceki kasette okuduğum türküler yanında okumadığım türküler de yer alıyor. Bu albümde türkülerin daha otantik olmasına özen gösterdik.
Sizi televizyonda izlemiştim. İbradı türküleriyle Konya türküleri arasında yakınlık gördüm. Ama İbradı türküleri Konya türkülerine göre daha ağır tempoda söyleniyor. Konya’da söylenen Cezayir’le, sizin söylediğiniz Cezayir arasında melodi ve tempo farkı var, örneğin… Cezayir’in Anadolu’da değişik versiyonları vardır. Afyon’da, Bolu’da, İzmir’de de söylenir. Tempo konusu da dediğiniz gibi farklılık arz ediyor.
Yeni derlediklerinizle birlikte 30’a yakın İbradı türküsü olduğu görülüyor. Bu kadar küçük bir ilçeden bu kadar çok türkü çıkmasının esbab-ı mucibesi ne olabilir? İbradı’yı 2 bin 500 nüfuslu bir ilçe olarak düşünmeyin. İbradı yandığı zaman sadece merkezin 25 bin nüfusu varmış. Dünyada yaşayan 1 milyon 700 bin İbradılı var. Eşimin büyük dedesi yangından sonra gittiği Boğaz Mahallesi’nde bizim türküleri çalmış. İbradı türküleri oranın da türküleri olmuş. Rahmetli Durmuş Yazıcıoğlu da bir yerlerde duyup derlemiş.
Türkülerde ne tür temalar işleniyor? Kıtlık, yokluk, yiğitlik, sevda, askere gitme, gidip gelmeme, birçok konu, birçok tema işlenir türkülerimizde.
Televizyonda izlediğim zaman size eşlik edenler; tempo tutan, oynayan kadınlar, erkekler, gençler de vardı. Onlar kimdi? Türkülerimiz gibi birlikte türkü söylemek de ata yadigârı bir gelenektir. İbradı’da biz Çekoslovak milli takımı gibiyiz. Milli Eğitim müdürü, öğretmen, memur, turizm çalışanı, eşim, yengem, oğlum, kızım hep beraber çalar, söyler, oynarız.
İbradı’nın özgün oyunları da var mı? Olmaz olur mu. 2005 yılında Türkiye birinciliğimiz var. Yanımızda bulunan Halis Abi de orada zeybek oynayanlardan biridir.
Hangi dalda, nasıl bir birincilik? Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın düzenlediği Disipline Edilmemiş Halk Oyunları dalında. Ankara’daki yarışmada çıktık birincilik aldık. Bizi kimse tanımıyordu. Birinciliğimiz herkes için sürpriz oldu.
Diğer gruplar nasıl karşıladı bu sürprizi? İyi karşılamadılar. Ankara’da faaliyet yürüten 8 – 10 dernek, halk oyunlarını tekeline almış. Türkiye’yi yurt dışında onlar temsil ediyormuş. Bizim birinciliğimiz onların oyunlarını bozdu, programları değişti. Planların bozulması ciddi sıkıntılara, kendi aralarında kavgaya neden oldu.
İbradı türküleri arasında hangi türler, ne tür türküler var? Sektirme, kıvrak hava, askere giderken söylenen sallamalar vardır.
Nedir bu sallama? Gençler askere giderken eğlence yapılır, 4 – 5 tef çalan kişi askere refakat eder. Asker uğurlama türkülerine “Sallama” denir. Bu gelenek hâlâ devam ediyor.
